Güneş Patlaması Haftalarca Elektrik Kesintisine Sebep Olabilir

Araştırmacılar tarafından dünyada 100 yılda bir meydana gelebilecek bir güneş patlaması bekleniyor. 2024 yılının başlarında bu patlamanın olacağını tahmin eden araştırmacılar ancak süper yıldızlarda daha korkunç bir şey keşfetti. Süper yıldızlardaki patlamalar, Güneş'teki patlamalardan 100.000 kat daha güçlü. Yani süper yıldızlarda patlama olursa, değil haftalarca yıllarca bile elektrik olmayabilir.

Geçtiğimiz hafta bilim insanları, dünyada 100 yılda bir meydana gelebilecek bir Güneş patlaması beklendiğini dile getirmiş. Bu patlama ile birlikte dünyada haftalarca elektrik kesintisi yaşanabileceğinden bahsetmişlerdi. Ancak bu defa çok daha korkunç bir açıklama geldi. Süper yıldızlarla ilgili yapılan keşif, Güneş patlamalarının bile önüne geçebilir. Araştırmacılar, Güneş'ten binlerce kez daha parlak yıldızlardan kopan devasa ve şiddetli süper patlamaların ardındaki olayı çözmüş olabilir.

GÜNEŞ PATLAMASI ONLARIN YANINDA HİÇBİR ŞEY 

NASA'nın Geçiş Yapan Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (TESS) ve artık kullanılmayan Kepler uzay teleskoplarının, güneşten 100 ila 10.000 kat daha parlak yıldızlardan gelen patlamalarını gören bilim insanları, süper yıldızlarla ilgili yapılan bu yeni keşif sonrasında Güneş patlamalarının bu süper yıldız patlamalarının yanında çok daha küçük kaldığını söylüyor. 

ÇOK DAHA GÜÇLÜ MANYETİK ALANA SAHİP

Süper parlayan yıldızlar, güneşten daha güçlü manyetik alanlara sahiptir, bu da daha parlak parlamalara neden olur ve bu yıldızlar aynı zamanda başlangıçta parlaklık artışında kısa süreli bir artış sergiliyor gibi görünüyor, bunu ikincil, daha uzun süreli bir parlama izliyor. 

GÜNEŞ PATLAMALARI KULLANILDI

Ölçek ve güçteki bu eşitsizliğe rağmen, parlak, uzak yıldızların süper parlamaları ile güneşin güneş patlamalarının, manyetik enerjinin ani salınımından ortaya çıkan aynı temel fiziksel mekanizmaları paylaştığına inanılıyor. Bu nedenle, Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü Doktora Sonrası Araştırmacısı Kai Yang ve Doçent Xudong Sun liderliğindeki bir bilim insanı ekibi, bu devasa plazma patlamalarını modellemek için süper parlamaların vekili olarak güneş patlamalarını kullandı.

BİLGİLERİNİ SOĞUK YILDIZLARA UYGULAYACAKLAR

Ekibin eş lideri ve Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü Doktora Sonrası, "Güneş hakkında öğrendiklerimizi diğer daha soğuk yıldızlara uygulayarak, onları hiçbir zaman doğrudan göremesek bile, bu işaret fişeklerini yönlendiren fiziği tanımlayabildik." dedi. Araştırmacı Kai Yang bir açıklamada şunları söyledi. "Bu yıldızların zamanla değişen parlaklığı, doğrudan gözlemlenemeyecek kadar küçük olan bu parlamaları 'görmemize' yardımcı oldu."

SÜPER PARLAMALARDA MEVCUT OLABİLİR

Bilim adamları, güneşte görülen manyetik alan çizgilerinin yörüngesini takip eden devasa plazma halkaları olan koronal halkaların süper parlamalarda da mevcut olabileceğini teorileştirdiler. Ancak eğer mevcutsa, bu döngülerin aşırı parlak yıldızlar üzerinde inanılmaz derecede yoğun olması gerekir; Henüz astrofizikçiler bu fikri test edemediler. Dünya üzerindeki bakış açımızdan yalnızca Güneş'teki koronal döngülere tanık olabiliyoruz.

BAZI YILDIZLAR TESPİT EDİLDİ

Ekip, başka bir özelliğin bu uzak yıldızların koronal döngülerinin varlığına işaret edebileceğini söylüyor. Özellikle Kepler ve TESS, ilgili ışık eğrilerinde tuhaf bir tümsek bulunan bazı yıldızları tespit etti. Bu zirve tümseği, adlandırıldığı gibi, parlaklıkta bir sıçramayı temsil ediyor gibi görünüyor ve ilk ışık patlamasını ışığın ikinci, daha kademeli bir zirveye ulaşmasının takip ettiği, güneşte görülen bir olaya benzeyen bir ışık eğrisi ile sonuçlanıyor gibi görünüyor.

MANYETİK ENERJİYİ ARTIRAN SIVILAR

Sun, Yang ve meslektaşları, uzak yıldızlardaki görünür ışıktaki bu varsayılan geç faz parlaklık artışlarının, Güneş'in koronal döngüleri gibi yıldızımızın parlaklığının değişmesine neden olan devasa yıldız döngülerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını bilmek istediler. Bu teoriyi test etmek için ekip, koronal döngüleri taklit eden, periyodik olarak döngülerin uzunluğunu artıran ve arkasındaki manyetik enerjiyi artıran sıvıların bilgisayar simülasyonlarına yöneldi.

YOĞUNLUĞUNU ARTIRACAKLAR

Ekip, büyük parlama enerjilerinin, daha parlak yıldızlardaki bu döngülere daha fazla kütle pompalayacağını ve tahmin edildiği gibi yoğunluklarını artıracağını buldu. Bu gerçekten de yoğun yıldız döngülerinin görünür ışık emisyonlarına katkıda bulunmasına izin verecektir. Bilim adamları, daha uzun bir evrimsel zaman ölçeğiyle döngülerin kesinlikle ayrı, ikincil bir emisyon zirvesi üreteceği sonucuna vardı; tıpkı TESS ve Kepler tarafından toplanan ışık eğrilerinde görüldüğü gibi.

ATMOSFERİN ISINMASINA YOL AÇACAK

Ekip ayrıca, uzaktaki, ışıldayan yıldızların ışık spektrumlarında görülen geç zamandaki çarpma ışık parlamasının, yıldızlardaki ilgili koronal döngülerin en yüksek noktalarındaki süper sıcak plazmanın soğuması ve ardından geri düşmesinin sonucu olacağını buldu. Buna karşılık tüm bu süreç atmosferin ısınmasına yol açacaktır. Ekip, bu bulgunun kendi modelini desteklediğine inanıyor çünkü bu, güneşin kendi atmosferinin ısınmasına neden olan koronal döngülerden düşen koronal yağmurlara benziyor.