Ülke insanlarının eğitim seviyeleri ile sosyoekonomik kalkınma arasında doğru bir orantı vardır.
Bizler ilk emri 'Oku' olan, beşikten mezara kadar ilim tahsil etmeyi emreden bir inancın mensuplarıyız.
İlim Çin'de de olsa gidin ve alın diyen bir Peygamberin ümmetiyiz.
‘Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum.' diyen, okumayı, araştırmayı, ilim ve hikmet peşinde koşmayı daima yücelten bir gelenekten geliyoruz.
Böyle bir anlayış ve gelenekten gelen bu ülke eğitim alanında yıllarca neden geri kalmıştır?
Dünün sorgulanmasının çok fazla önemi yok. Peki bugün eğitimdeki durumunuz nedir?
Birilerinin dediği gibi eğitim sistemi çöktü mü?
Eğitim alanında hiç bir şey yapılmıyor mu?
Her geçen gün daha geriye mi gidiyoruz?
Bu yazıda özellikle son 20 yılda eğitim alanında neler yapıldığını ana hatları ile özetlemeye çalışacağım. Bunu yaparken de tamamen rakamlar üzerinden değerlendirme yapacağım. Çünkü, arşiv ve matematik yalan söylemez.
Eğitimde son yirmi yılda gerçekleştirilen hamleler ve yapılan yatırımların, okullaşma oranının rekor seviyelere ulaşmasını sağladığını görüyoruz. Tüm bu süreçlerde özellikle kız çocuklarına yönelik sosyal destek kapsamında yapılan şartlı yardımlar, eğitimde demokratikleşme atılımları, başörtüsü yasağı ve katsayı gibi antidemokratik uygulamaların kaldırılması, özellikle kız çocuklarının okullaşma oranlarını da rekor seviyelere ulaştırmıştır.
Son 20 yılda nüfus artış oranımız yüzde 30 artmasına rağmen eğitime yapılan yatırımlar 2002’ye göre katbekat artmıştır.
Son yirmi yıldaki okullaşma oranlarına baktığımızda, 2000'li yıllarda beş yaştaki okul öncesinde okullaşma oranı yüzde 11 iken bugün itibarıyla bu oranın yüzde 95'e ulaşmış olması oldukça önemlidir.
Ortaöğretimdeki okullaşma oranı yüzde 44 iken bugün yüzde 95,
yükseköğretimdeki net okullaşma oranı yüzde 14 iken bugün yüzde 48 olmuştur.
Böylece Türkiye, ilk kez son yirmi yılda OECD ülkelerinin okullaşma oranlarına erişmiştir.
Yıllarca çeşitli nedenler ile eğitimden yoksun bırakılan kız çocukları 2016 yılından itibaren ortaöğretimde, okullaşma oranlarında erkekleri geçmiştir.
Yine kız öğrencilerin, 2014 yılından itibaren yükseköğretimdeki okullaşma oranlarında erkekleri geçmiş olması oldukça önemlidir.
Ortaöğretimdeki kız çocuklarının 2000'li yıllardaki okullaşma oranı yüzde 39 iken bugün yüzde 95'e ulaştı.
Diğer taraftan ilkokul ve ortaokul kademesinde de kız çocuklarımızın okullaşmasıyla ilgili hiçbir sorun kalmadı ve ilk kez yirmi yılın sonunda bu ülkede kız çocuklarının okullaşmasıyla ilgili sorun kökünden çözülmüş oldu.
Bugün itibarıyla ilkokullardaki okullaşma oranı yüzde 99,63'e ulaşırken ortaokullardaki okullaşma oranları da yüzde 99,44'e ulaşmıştır.
Derslik sayılarına baktığımızda, eğitime verilen önem burada da görülmektedir.
2002 yılında 40 bin civarında olan derslik sayısı, 3 kattan fazla artarak bugün 129 bin seviyesine gelmiştir.
2002 yılında 67 bin olan öğretmen sayısı yine 3 kat artarak 176 bine ulaşmıştır.
2002'de ilköğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 40 iken bugün bu sayının 21'e inmiştir.
Devlet öğrenci yurtlarındaki yatak sayısı da her yıl artarak devam etmiştir.
2002 yılında 182 bin olan yatak sayısı 2022 yılında 719 bin gibi müthiş bir rakama ulaşmıştır.
Üniversite sayısındaki artışta oldukça önemlidir.
2002 yılında 76 adet olan üniversite sayısı
2022 yılına geldiğimizde 205 adet olmuştur.
2002-2003 yıllarında bir öğretmene düşen öğrenci sayısı ilköğretimde 28, ortaöğretimde ise 22 iken 2021-2022 yılında bu sayı ilköğretimde 15,
ortaöğretimde ise 13'e inmiştir.
Derslik başına öğrenci sayısı ise
2002-2003 yıllarında ilköğretimde bir derslik başına düşen öğrenci sayısı 36 iken,
2020-2021 eğitim-öğretim yılında bu sayı 24´e düşmüştür.
Yine 2002-2003 lise düzeyinde ise 30 iken
2020-2021 ise 23'e düşmüştür.
Bu ülke, eğitim seviyesi yükseldikçe büyüyecek ve kalkınacaktır.
Eğitim sistemine yapılan bu kadar yatırıma rağmen, illi ve manevi değerlere sahip bir gençlik yetiştirilememesi ise kanayan bir yara olarak devam etmektedir.
