İlhami BULUT

Sarı Beğ

İlhami BULUT

Son birkaç gündür; bilhassa belediye otobüslerinde,15-16 yaşlarındaki öğrenci gençlerimizin; oha kelimesini, şakayı köpürten bir iksir olarak kullandıklarına şahit oluyorum.
Yani; eleştirmek anlamında söylemiyorum, dikkatimi çekti sadece; gençler; esnekliklerini artırarak;  bir yarenik argümanı olarak ohaaaa kelimesini kendi kendilerine takılma, espri olarak seçmişler belli ki.
Bu kelimenin, bu kavramın bizdeki iz düşümünü ve derinliğini de bilmelerini isterdim.
Bizim çocukluğumuzda; tavuğa kış, kediye pişt, köpeğe hoşt, eşeğe çüş, ata ıs, koyuna heyre, danaya bici bici, keçiye gıde gıde, öküze de oha diye seslenilir bu hitaplarla hayvanlarla diyalog ve ünsiyet kurulurdu;
Ben bunu bilhassa 1960 yılında, 5 yaşlarındaki iken çok yoğun bir şekilde bu kültürün içinde olan biri olarak yaşadım. (Bu tarihten sonra traktör yaygınlaşınca, öküz emeği tali hale geldi.)         
Sene 1960, beş yaşlarındayım; bizim bir çift öküzümüz vardı, rahmetli babam; altın sarısı olan öküzümüze Sarı Bey derdi. Adı Sarı Bey olarak kaldı.
Gün geldi, Sarı Bey’imiz satıldı, bu gün gibi hatırlıyorum, nasıl üzüldüm anlatamam; Sarı Bey’i ahırdan çıkardık avluda el sıkışıldı, babam yuları alıcıya teslim etti.
Benim; tavan yaparak, gözleri yaşartan hüznüm kimin umurunda, umurunda olsa ne fark eder, öyle gerekmiş çünkü.
Hiç unutmam; rahmetli babam; bir sac ekmeğini
ortadan böldü, yarısını Sarı Bey’e verdi o da ekmeği bir veda mendili gibi sallayarak yedi, gitti.  
Dedim; baba; niye Sarı Bey’e ekmek verdin.
Dedi oğlum bu ekmeği beraber kazanmıştık, helalleştik.
Bu kadar fedakar hayvan; bu hayvana hitap şekli olan oha hakaret sayılıyor.
Hele daha da beteri; hamarat eşek, bu vakıf hayvandan bahsederken bile üstelik af edersiniz diye özür diliyoruz bulunduğumuz meclisten.
Bu imajları atalarımız yüklemiş bu garibanlara; bir bildikleri vardır elbet.
Mesela; asalak, yırtıcı ve kendinden başka kimseyi düşünmeyen aslan, insanlara gururla isim ve sıfat olarak takılmaktadır. Biz cihangir bir milletiz, kahramanlık gerek bize, eşeğin, öküzün emeği yerine aslanın vahşi cüreti alkışlanıyor olsa gerek.
Bu kahramanlık misyonu bizde devam ediyor; çocuklarımızda niye etmesin ki!
 

Yazarın Diğer Yazıları