İkinci Riskli Derecedeymişiz!
6 Şubat depremi, halkımıza büyük bir dram yaşattığı gibi bilim adamlarını da şaşırttı.
Bu bölgede bir deprem beklentisi sıklıkla dile getiriliyordu ancak aynı gün 9 saat arayla 7.7’lik iki depremin yaşanabileceğine dair bir varsayın ve öngörü dile getirilmiyordu.
Bu depremle birlikte hem fay hatları ile ilgili ezberler bozuldu hem de inşaat yapımında uygulanan yapı yönetmelikleri alt üst oldu.
AFAD resmi sitesine baktığımızda Elazığ’ın ikinci derecede deprem kuşağında olduğunu görüyoruz. Nasıl yani demeyin açın bakın görün garabeti.
Tekirdağ, İstanbul (1 ve 2. Bölge), Bitlis, Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Şırnak başta olmak üzere, Zonguldak, Tekirdağ, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya, Çankırı, Uşak, Ağrı Çorum birlikte Elazığ depremde ikinci derece riskli bölgede. (https://www.hurriyet.com.tr/bilgi/galeri-afad-turkiye-deprem-haritasi-fay-hatti-gecen-bolgeler-ve-birinci-ikinci-ve-ucuncu-riskli-iller-42216380/4)
24 Ocak 2020 yılında yaşadığımız 6,8’lik depreme rağmen fay hattı üzerinde bulunan Palu ve Sivrice ilçelerimize rağmen AFAD Elazığ’ı birinci derecede deprem kuşağında görmüyor.
Ancak sevindirici bir durum var ki ilimizdeki resmi kurumlar ve yerel yönetimler, inşaat projeleri yapılırken birinci derece deprem bölgesinde istenen statik hesapları zorunlu kılmış.
Malatya’da yaşanan bina yıkımlarının en önemli sebebi de bu. Malatya da Elazığ gibi ikinci derece deprem kuşağında görülüyor. Ancak Malatya Elazığ’ın aldığı önlemi almamış. Malatya inşaat projelerinden ikinci derece yapı yönetmeliğini esas almış. Bu gerçeği yaptığımız incelemelerde de bizzat gördük. Malatya’da yıkılan hiçbir binada deprem perdesi denilen enine ve boyuna kolonları göremedik.
Buna karşın 1999 depreminden sonra Elazığ’da birinci derece deprem kuşağında uygulanması zorunlu olan yapı yönetmeliği esas alınmış ve bunun sıkı denetimi yapılmış.
Bunun sonucu olarak da 24 Ocak depreminde sadece 3 bina yıkıldı. O gün ağır hasarlı olup da sonradan ağır hasardan çıkartılan bir bina 6 Şubattaki ikinci depremde çöktü. Şehir merkezinde bulunan ve son üç büyük depremde yıpranan binaların da kontrollü yıkımları gerçekleştiriliyor.
Tüm bu bilgiler ışığında nasıl fay hatları ve deprem risk bölgeleri ile ilgili bilgiler güncellenmeliyse yapı yönetmelikleri de yeniden güncellenmeli, olası olağanüstü depremler de hesap edilerek projeler buna göre hazırlanmalı. Zira tehlike geçmiş değil, hele hele tehlike savuşturulmuş hiç değil.
