Türkiye tarihi açısından büyük öneme sahip referandum süreci kazasız belasız atlatıldı. Sandıktan %51,4 "Evet"çıktı. Önem derecesine istinaden çıkan "Evet" sonucu ile çok kritik bir eşik aşıldı. Millet yönetim sistemimizi değiştirdi. Tüm ülkemiz için hayırlı olması temennisi ile…
Referandum sonuçları bize birçok mesaj verdi. Alınan % 51,4 oy ile özellikle Ak Parti’ye ve teşkilatlarına yeterince çalışmadınız ve halka bu sistemi yeterince anlatamadınız mesajını verdi. Anket şirketlerinin çoğu yanıldı. Bizim taraflı diye eleştirdiğimiz, CHP’ye yakın anket şirketleri referandum sonucunu bilirken AK Parti’ye yakın anket şirketleri ise yanıldılar. Dolayısıyla bizleri de yanılttılar. %58-61 civarında olan tahminler tutmadı. İtiraf edelim ki biz de seçim tahminleri konusunda yanıldık. Ben kendi kanaatimce %60 civarında "Evet" çıkacağını düşünüyordum. Fakat tahminlerimiz tutmadı. %51,4 oy oranı ile geçse de sonuçta istenilen "Evet" sonucu çıktı. Fakat oranın düşük olması seçmenin verdiği bir mesaj olarak algılanmalıdır.
Doğuda Kürtlerin büyük oranda "Evet" diyeceğini söylemiştik. En azından bu tahminimiz tuttu. Özellikle Doğu Anadolu, Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerindeki "Evet" oyları Türkiye genelinde "Evet" sonucunun çıkmasını sağladı. Özellikle doğuda 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerine göre Ak Parti oylarının artmaya devam ettiğini gördük. Fakat tam tersi bir durum batıda ve özellikle de büyük şehirlerde ortaya çıktı. Üç büyük şehirde Hayır oylarının önde olması Ak Parti için üzerinde ciddi şekilde düşünülmesi gereken bir konudur. İzmir’de bu sonuç bekleniyordu fakat İstanbul ve Ankara’da "Hayır" sonuçlarının çıkması Ak Parti seçmeni de dahil, milletin Ak Parti’ye uyarı verdiğinin bir göstergesidir.
Seçmenin verdiği mesaj özetle şudur;
‘Ben bu oyu Erdoğan’a veriyorum. Erdoğan olmazsa size bu oyu vermem politikalarınızı gözden geçirin.’
Zaten bu oy Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın tek başına aldığı oydur.
Ak Parti-MHP ittifakının da pek tutmadığını söylemeliyiz. Özellikle Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde MHP’li seçmenlerin tamamına yakınının "Hayır" oyu kullandığını görüyoruz. Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde ise MHP seçmeninin yine çoğunlukla "Hayır" dediğini ve "Evet" oylarının MHP seçmeni içerisindeki oranının % 25-30’larda kaldığını görüyoruz.
Güneydoğu’da ise Kürt seçmenin genel seçimlere nazaran HDP’ye olan desteğinin azaldığını ve Ak Parti’ye olan oyların arttığını sandıktan çıkan "Evet" oylarında görmek mümkün. Çünkü Kürt halkı Erdoğan’ı seviyor ve ona güveniyor. Barış için, huzur için, yatırımlar ve kalkınma için Erdoğan’ın liderliğini destekliyor.
Özellikle İstanbul’da ve Ankara’da "Hayır" oyu çıkmasını iyi analiz etmek gerekir. Kentli seçmeni ikna etmek daha zordur. Bu arada Ak Partili olan Belediye Başkanlarının da kendisini sorgulaması gerekir. Demek ki insanlar yeterince ikna olmamışlar. Başkanlık sistemi konusunda bazı çekinceleri var.
Aslında %60 civarında "Evet" çıkmasından ise %51,4 "Evet" çıkması avantaja dönüştürülebilir. Şımarıklığın olmaması için makul bir oy oranı. Sonuçta demokrasilerde %50+1'in dediği oluyor. %90 ile %51 arasında demokrasi matematiği açısından hiçbir fark yoktur. Fakat sosyolojik olarak alınan oy oranının verdiği mesajlar farklıdır. Bunu sonraki yazılarımızda değerlendirmeye devam edeceğiz inşallah. Sonuçta "EVET"çıktı ve Sayın Erdoğan istediğine ulaştı. İnşallah ülkemiz için hayırlısı olur. Allaha emanet olun…
