TÜRKİYE'DE GENÇ PARKİNSON HASTASI FAZLA
BAŞAK MERAL GÜNDÜZ/Parkinson ortalama 60 yaşında başlayan ilerleyici bir beyin hastalığı. İlerlemesinin yavaşlatılmasında üç nokta çok önemli: Düzenli egzersiz, tansiyon kontrolü ve ilaçları düzgün kullanma.
Özel Doğu Anadolu Hastanesi Nöroloji Doktoru Emrah ÖZDEN, Parkinson’un erkeklerde biraz daha sık görüldüğünü belirtiyor.
40 YAŞINDAN ÖNCE BAŞLIYOR
Dr.Özden,’’Hastaların yaklaşık yüzde 10’nda belirtiler 40 yaşından önce başlıyor. Bunlar sıklıkla Parkinson hastalığıdır. Genç hastalarda maalesef ülkemizde akraba evliliklerinin sık olmasına bağlı sıktır. İlerlemeye engel olacak önlemleri almak açısından erken tanı önemlidir. Parkinsonu taklit eden hastalıklar arasında bazı ilaçların yan etkileri ve beyin damar tıkanıklıkları yer alır.Her hastaya tedavi yaklaşımının farklı olduğunu vurguluyor. Hastalık yoktur hasta vardır prensibinin en geçerli olduğu hastalık Parkinson hastalığıdır. Belirtiler her hastada farklı olabiliyor. Bu nedenle her hastanın tedavi yaklaşımının farklı olması gerekiyor.
Parkinson hastalığı yavaş ilerleme özelliğine sahip olan, beyin hücrelerinde kayıp ile seyreden bir beyin hastalığıdır.'Normalde insan beyninde belli bölgelerde kişinin akıcı ve koordine hareket etmesini sağlayan dopamini üreten beyin hücreleri vardır. Bu hücreler beynin substansiya nigra adı verilen belli bir alanında yoğunlaşmış halde bulunurlar. ‘’dedi.
EL, KOL VE BACAKLARDA ORTAYA ÇIKAR
Nöroloji Doktoru Emrah Özden,’’Parkinson Hastalığı tanısını koyarken hatırlanması gereken en önemli şey, hastalığın dört ana belirtisinden ikisinin, nöroloji uzmanının tanıyı düşünmesini sağlamak için bir süredir bulunması gerekliliğidir. Hastalığın dört ana motor belirtisi:
• Titreme veya istirahat tremor: El, kol ve bacaklarda ortaya çıkar.
• Bradikinezi: Hareketlerde yavaşlamadır. Yürürken kolları sallamama, ayakları yere yapışıkmış gibi yürüme görülür.
Ayrıca yüz kaslarındaki mimiklerde azalma ve maskeli yüz görünümü oluşabilir
• Rijidite: Kollar, bacaklar veya gövdede katılık görülür.
• Postural instabilite: Denge sorunları ve muhtemel düşmelerdir. Kişi eskisi gibi dik duramaz, öne ya da yana
eğilerek hareket eder.
Ayrıca;
• Koku duyusunda kayıp,
• Kabızlık,
• Düşük tonlu konuşma,
• Uykuda ani hareketler,
• El yazısında küçülme: El yazısında geçmiş yıllara göre aniden küçülme, yazılan harflerde küçülme, kelimeleri
adeta sıkışmış şekilde yazma görülür. El yazısında ortaya çıkan ani değişiklik Parkinson hastalığının belirtisi olabilir.
• Düşük kan basıncına bağlı olarak baş dönmesi ve bayılma, Parkinson hastalığına bağlı olabilir.’’
TÜRKİYE'DE İSE YAKLAŞIK 100 BİN KİŞİDE GÖRÜLÜYOR
Dr.Özden,’’Görülme sıklığı her yıl 100 binde 11-14 kişi olan Parkinson Hastalığı tüm dünyada 10 milyon kişide; Türkiye''de ise yaklaşık 100 bin kişide görülüyor. Her yıl yaklaşık 10 bin civarında hastaya yeni teşhis konuluyor. Kişiye özel bir hastalık olan Parkinson''da ailede herhangi bir hikaye olmayabilir. Yaş ile ortaya çıkan beyin hücrelerinde kayıp ile seyreden bu hastalık; 50-75 yaş arasında daha fazla görülse de daha genç hastalarda da ortaya çıkabilir. Tüm hastaların %10''unda 40 yaş altında ve bunların da daha azı 20 yaş altında ortaya çıkar ki bunlar daha özel tip (ailesel gibi) Parkinson hastalarıdır. Yaklaşık %10 oranında hasta doğrudan doğruya anne ve/veya babasından hastalıklı bir geni alır ki bu hastalar genç hastalardır.’’
