Et Fiyatlarına 'Ramazan' Ayarı
Et fiyatlarındaki yükseliş devam ederken, üreticiler fiyatlarda düşüş beklemediklerini aksine ramazan ayında kıymanın kilosunun daha da artacağını iddia ettiler.
Et fiyatları her geçen gün artıyor. Ramazanda talep daha fazla olduğu için bu artışın daha da yükseleceği ifade ediliyor. Bugünkü gidişata göre Ramazan ayında bir kilogram kıymanın 800 lira civarında olması bekleniyor.
Konu ile ilgili Hakimiyet Gazetesine açıklamalarda bulunan Et Ürünleri Satıcısı Hasan Akbulut, “Şu anki ekonomik ortamda et fiyatlarının artmasına şaşırmamız abes olur. Çünkü ülkedeki her şeyin fiyatının güncellenmediği ay olmazken et fiyatlarının yerinde sayması mümkün değil. Öncelikle ham madde çok pahalı ve ülkedeki neredeyse her şeyin döviz kuru ve petrol fiyatlarına bağlı olduğu için ister istemez maliyetlerle birlikte artıyor” dedi.
BESİCİLERİN YAKLAŞIK YÜZDE 70’İ İŞİ BIRAKTI
4 – 5 yıldır et fiyatlarının artarak yükseldiğini ifade eden Akbulut,“ Onun öncesinde 3 yıl boyunca et fiyatları yerinde saydı. Bunun temel nedeni devlet dışarıdan et ithal ederek bazı firmalara ithal canlı hayvan izni vererek et fiyatlarını baskıladılar. Baskılama döneminde 3-4 yıl insanlar para kazanamayıp sermayeden sürekli yedi. Bu baskıya dayanamayan besicilerin yaklaşık % 70’i işi bıraktılar. 3 yıl önce bir yılda besi ile uğraşanların yarısına yakını bu işi bıraktı. Bizimde 80 başlık besi çiftliğimiz vardı. Bıraktık ve şuan 3 yıldır boş duruyor. Bunun en önemli sebebi et fiyatları yerinde saydığı halde saman, arpa, yem fiyatları 2-3 kat arttı. Bu gelişmeye besicilerin yarısı dayanamadı.” dedi.
PİYASADA HAYVAN BULAMIYORUZ
Piyasada kesimlik hayvan bulamadıklarını dile getiren Hasan Akbulut “ Elazığ’da yok, Malatya, Bingöl, Tunceli ve Erzurum’da bulamıyoruz. Piyasada hayvan yok. Geçen gün Kırıkkale’den hayvan getirdik. Normal bir kasap gidip hayvan pazarında bugün bulmazsa ikinci gün buluyor. Ama; biz günde 10-15 tane sığır kesiyoruz. Bizim gibi firmaların müşteriye yok deme lüksü yok. Paramızın zoruyla et bulmaya çalışıyoruz. Bu işi yapan aracılar haber veriyorlar ve yurdun birçok bölgesinden et istetiyoruz. Artık aldığımız etin maliyeti bize ne olur para kazanır mıyız onu gözetmiyoruz. Amacımız vitrinimizin etsiz kalmamasıdır. Hayvan hiç yok mu dersiniz. Hayvan var olup da kestirmeyenlerde var. Her türlü hazırlığını yapmış. İçeride yemi, samanı, otu var. Et fiyatlarının da her geçen gün artığını görüyor. Bir iki ay da tutayım. Nasıl olsa daha da artar düşüncesiyle elinde olup da kestirmeyen üreticilerimiz var yok değil. “dedi.
ÜRETEN TOPLUM TÜKETEN TOPLUMA DÖNDÜ
Karabulut “Toplum olarak tüketim anlamında Avrupa’nın birçok ülkesini geride bıraktık. Talep çok fazla, arz çok az bu da et kıtlığına ve fiyatlarının daha da yükselmesine neden oluyor. Hayvan fazla olsa etin fiyatı yerinde sayar ya da düşer ama yok.”dedi.
KUZU ETİNE BİR GÜNDE 100 LİRA ZAM
Akbulut sözlerine şöyle devam etti:“ Evvelki yıl kıyma 80 lirayken kuzu eti 100- 120 arasındaydı. Küçükbaş sayısı fazla olduğundan uzun süre zam gelmedi ve dana kıymasını 7- 8 aydır kuzu etinden uzun süre pahalı sattık. Geçen hafta 100 lira birden artarak şuan 370 liradan kesimi yapılıyor. Talep arttıkça daha da pahalı olacak.” dedi.
ŞAP HASTALIĞI BAHANE EDİLDİ, TÜRKİYE’DEKİ HAYVAN SAYISI GÜNCELLENDİ
2023 bahar aylarında şap hastalığı nedeniyle hayvan pazarlarının kapatıldığını hatırlatan Akbulut “ Şap hastalığı bahane edildi. Et fiyatları birden bire yükselince devletin elindeki verilere göre hayvan sayısı çok fazlaydı. Et fiyatlarının bu kadar yükselmesi mümkün değildi. Verilerin gerçeği yansıtmamasının en büyük nedeni kesime giden hayvanlar sistemden düşmemişti. Hastalık bahanesiyle devletin elindeki hayvan sayısı bilgileri güncellendi. Gerçek hayvan sayısına ulaşıldı.” dedi.
ÜRETİCİ DÜRÜST OLMADI, MEMUR İŞİNİ YAPMADI
Hayvan sayısının yüksek görünmesinin en büyük nedenini dürüst olmayan üreticilerden ve işini gereğince yapmayan memurlardan kaynaklandığını iddia eden Akbulut “ Devlet Tarım ve Orman Bakanlığı’nın görevli memurlarının bazıları hakkıyla görevini yapmadı. Devlet kendilerine araç, şoför tahsis edip harcırah aldıkları halde kontrol etmişler gibi sistemde gösterdiler. Devletin verdiği desteklerden yararlanmak isteyen üretici de bunu kötüye kullandı. Sattığı ya da kesime götürdüğü hayvanların küpesini düşürmedi. Gerçekte var olan hayvan sayısı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’ndaki hayvan verileri arasında yüzbinlerce hatta milyonlarca hayvan farkı oluştu. Bunun sonucu et kıtlığına sebep oldu.”
FİYATLARIN ARTMASINDA ÜRETİCİLER VE TARIM BAKANLIĞI YETKİLİLERİNİN ROLÜ HÜKÜMETTEN FAZLA
Bu et fiyatlarının bu kadar uçmasının en büyük nedeninin üreticiler ve tarım bakanlığı yetkilileri olduğuna dikkat çeken Akbulut, bu konuda hükümetin daha az suçu olduğunu şu örnekle ortaya koydu: “Şöyle bir örnek verirsem vatandaşlar ne demek istediğimi daha iyi anlayacaklardır. 3-4 yıl önce 17 ineğini kesime götürüp kestirdiği halde sistemde küpelerini düşürmeyip hala devletten destek alan kişiler biliyorum. Vatandaş sahtekârlık yapıyor. Peki devletin maaş verdiği adam niye işini yapmıyor? Zincirin halkası hepsi birbiriyle bağlantılı uzuyor. Herkesin devletin nasıl soyarım diye düşündüğü bir ülkede düzelme beklemek saflık olur. Dürüst çalışan memura, vatandaşına lafım yok. Ama maalesef onlar da bugünkü Türkiye’de azınlıkta kalmaya başlıyor.” dedi.
