YKS Tercihi, Bilgiyi Bir Değer Görmeli
Rüveyda Sadak
Süreç boyunca maraton bir şekilde hazırlanılan ve başarı için motivasyon oluşturan yoğun çalışmalar sonunda, 2025 yılı YKS tercih işlemleri 30 Temmuz itibariyle başlıyor. Önemli bir coğrafyaya sahip olan üniversite kavramı sadece ders ve sınavdan ibaret değildir. Üniversite, yüksek öğrenim yaparken var olan bireysel kabiliyetin farkında olmak ve bu kabiliyeti geliştirerek, eğitimin sağladığı avantajın devamına yönelik bir bilgi birikimi oluşturmaktır. Üniversite, okul dönemi tamamlanınca bölüm konusundaki herhangi bir kavram hakkında sorulan nedir sorusunun, bilgi gereği muhatap bir cevaplayıcısı olmaktır. Aksine kavramı değerlendirirken ‘ne’ sorusunu sorarak, soruyu bir sorun gibi düşünmekten imtina etmektir. Özgün ve özellikli bir mezun olabilmek için okunan bölümün getirisi olarak, öğrenim süresi içinde öğrenilen bilgi, bireysel anlamda uzmanlık şeklinde adlandırılır.
Mevlana misali; ham iken pişmenin, olgunlaşmaya dönüştüğü ve farkındalığın gerekliliğini ifade etmektir. Her bölümün kendine özgü birtakım değerleri vardır. Bu değerleri bilerek, okunan bölümün farkında olunmalı ve buna göre bireysel olarak eğitimin verimliliği açısından planlı bir strateji oluşturulmalıdır. Bölümlerin uygulamalarıyla gerçekleştirdiği eğitim yöntemleri tabiî ki farklıdır. Bahsedeceğimiz örnek, pratik olarak (anket, saha çalışmaları vesaire) ve teorik olarak (kitap, makale, kaynak okumaları) bilginin bir arada gerçekleştirildiği sosyoloji bölümü için geçerli bir ifadeyi açıklıyor. Mesela, Nedir Sosyoloji? Sosyoloji, almış olduğu bilimsel ek olan -loji ile sosyal alanda yapılan çalışmalar şeklinde tanımlanır.
Sosyoloji bir bilimdir, toplum bilimidir. Toplumun, insan ile bütünleştiği bir doğayı anlatan ve insanın dahil olduğu her kavramın gerçekliğini, sosyolojik tema ile ifade eden bir toplumsal farkındalıktır. Bilgi kapsamında, insanı değerlendiren bir doğru ve gerçek bir yorumdur, sosyoloji. Sosyoloji, öğrenirken çok sayıda kitap ve makale ile oldukça geniş bir donanım sağlanır. Öğrenciye dair okul içi boş zaman denince, okunan bir kitap ya da yazılan bireysel bir deneme, hobi olarak adlandırılmalı ve alışkanlığa dönüştürülerek, akademik çerçeve böylece başarıya dair bireysel telkin oluşturmalıdır. Kavramsal gelişim için bu teknik, faydalı bir çalışmadır. Konu sunumu ve incelenen makalelerin öğrenciyi eğitip bilgiyi öğreterek, pratiğin geliştirilmesi noktasında faydalı olacağı düşünülmelidir. Kütüphane kavramının sadece sınav döneminde uğranılan bir mekân değil, süreklilik ifade eden bir gereklilik olduğu bilinmelidir.
Üniversite kapsamında gerçekleştirilen programların dinleyici kısmına dahil olmanın bir tür ar-ge çalışması olarak örneklendirilebileceği, oldukça önemli bir detaydır. Çünkü öğrenilen hiçbir bilgi, önemsiz değildir. Bilgi, anlamı ve uyarlandığı toplumsal kapsam itibariyle daima değerlidir. Bilginin sosyolojisi her alanda özellikli bir ayrıcalıktır. Üniversitede öğrenilen bilgi yönünde gelişmek, bilgiyi olması gerektiği gibi farkında olarak okuyabilmek, okunan kitapların değerini bilmek gerekir. Bir sunum hazırlanırken konu hakkında yapılan birtakım araştırma, okuma ve inceleme yönünde okuma kabiliyeti ile geliştirilen bir çalışma gereği, çok yönlü bir teknik ile ifade edilir. Üniversite, öğrenci kapsamlı yıllarda pek farkında olunmasa da mezun kavramıyla aynı cümlede bulunmanın verdiği gurur, sanatın sosyolojisiyle farkındalığını oluşturur. Öyle ki öğrenmek, bilgi ile aynı mekânı oluşturur. Üniversitede tecrübe, bilgi ile anlam kazanır. Atasözümüzde de ifade edilir ki ‘Sanatı ustadan görmeyen, öğrenmez.’ analizi doğrultusunda üniversite tercih dönemi, başarılar getirsin.
