Silahların bireysel elde edilmesi, taşınması ve bulundurulması, kamu güvenliği açısından ciddi
riskler doğurabilmektedir. Bu sebeple, Türkiye'de bireylerin ateşli silah edinimi ve kullanımı,
6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun ile sıkı şekilde
denetlenmektedir. Bu çalışmada, ruhsatsız silah satın alma, bulundurma, taşıma ve silah ticareti
suçları, kanun hükümleri çerçevesinde ele alınacaktır.
6136 sayılı Kanun, Türkiye'de sivillerin ve kurumların silah edinimini, silahların taşınmasını,
bulundurulmasını ve ticaretini düzenler. Aynı zamanda yasadışı yollarla edinilen silahların
topluma vereceği zararları önlemeye yönelik cezaî hükümler de içermektedir. Kanun, sadece
ateşli silahları değil, sustalı bıçak, kasatura gibi bazı kesici aletleri de kapsam içine alır.
Ruhsatsız Silah Satın Alma, Bulundurma ve Taşıma Suçu
Ruhsatsız silah suçları, bireylerin gerekli idari izni (ruhsatı) almaksızın silah satın almaları, bu
silahı bulundurmaları veya üzerlerinde taşımaları hâlinde oluşur.
6136 sayılı Kanun’un 13. maddesi şu şekildedir:
“Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak her ne suretle olursa olsun ateşli silahları veya bu
silahlara ait mermileri ülkeye sokan, imal eden, satan, satın alan, taşıyan veya bulunduran kişi,
1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.”
Suçun niteliğine göre değişmekle birlikte, ruhsatsız silah bulundurma genellikle 1 yıldan 3 yıla
kadar hapis cezası ve adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak failin silahı taşıması ya da sayının
fazla olması gibi nitelikli hallerde ceza artmaktadır.
Ruhsatsız Silah Ticareti Suçu
Ruhsatsız silah ticareti, bireylerin ya da örgütlü yapıların yasadışı şekilde silah alım-satımı
yapmasıdır. Bu fiil hem kamu güvenliğine tehdit oluşturmakta hem de organize suçlarla
doğrudan bağlantılı olabilmektedir.
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinde:
“Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak silah ve mühimmat ticareti yapan kimse, 5 yıldan 12 yıla
kadar hapis ve 500 günden 5.000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.”
Bu suç, basit bir bulundurma fiilinden daha ağır cezai yaptırımlara sahiptir. Suçun örgüt
faaliyeti çerçevesinde işlenmesi, Birden fazla silah ile ticaret yapılması, Silahların nitelik
itibariyle tehlikeli olması (örneğin uzun namlulu silahlar gibi durumlarda cezalar artırılarak
uygulanır.
Yargıtay uygulamalarında da genellikle silahın taşınması ile bulundurulması arasında fark
gözetilmekte; failin hareket tarzı ve silahın bulunduğu yer değerlendirilerek ceza tayini
yapılmaktadır. Örneğin, aracın torpido gözünde ruhsatsız silahın bulunması "taşıma" suçu
olarak kabul edilmektedir.
Ayrıca, silahın cephane miktarı ve fiziki niteliği (örneğin otomatik silah) suçun vahametini ve
ceza miktarını doğrudan etkilemektedir.
6136 sayılı Kanun, bireylerin keyfî şekilde silah edinimini engellemeyi amaçlarken, toplum
güvenliğini esas almaktadır. Ancak bu suçlara ilişkin cezaların caydırıcılığı zaman zaman
tartışma konusu olmuştur. Özellikle silahların kolaylıkla yasa dışı yollarla edinilebildiği
günümüzde, hem cezaların etkin şekilde uygulanması hem de önleyici kolluk faaliyetlerinin
artırılması elzemdir.
