Elazığ'da kış hazırlıkları başladı: Asırlık orcik geleneği sürüyor
Elazığ'ın Değirmenönü (Zerteriç) köyünde, kış aylarının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan orcik (cevizli sucuk) yapımı başladı. Asırlardır süregelen bu gelenek, köy halkının hem geçim kaynağı hem de kültürel mirası olarak yaşatılmaya devam ediyor.
Üzüm ve ceviz hasadının tamamlanmasının ardından başlayan orcik üretimi, tamamen doğal ve el emeğiyle gerçekleştiriliyor. Üzümler önce sıkılıp şıra haline getiriliyor, ardından özel bir toprak karışımı ile mayalanarak kazanda kaynatılıyor. Bu işlem sırasında yüzeye çıkan “paf” adı verilen tabaka özenle temizleniyor. Sonrasında una karıştırılarak elde edilen bulamaç, ipe dizilen cevizlerle buluşturuluyor. Böylece Elazığ’a özgü lezzet, geleneksel yöntemlerle hazırlanmış oluyor.
25 yıldır orcik ve pestil üretimiyle uğraşan emekli Tayfun Erdem, bu süreci şu sözlerle anlattı:
"Orcik sezonu başladı, neredeyse her gün üretim yapıyoruz. Önce üzümü sıkıyoruz, şırasına özel toprağını katıyoruz. Bu ekşiliği alıyor. Kaynattıktan sonra yüzeydeki pafı temizliyoruz. Akşamdan sabaha kadar dinlendirip yeniden kaynatıyoruz. Daha sonra un ekleyip liviç denilen bulamacı hazırlıyoruz. Bu karışımı bir saat kadar karıştırdıktan sonra cevizleri batırıp orcik yapımına başlıyoruz. Kaliteli üzüm ve ceviz çok önemli. Talep oldukça fazla, bazen yetişmekte zorlanıyoruz. Bizim burada cevizli sucuk değil, orcik denir."
Köyde orcik yapımının sosyal ve ekonomik önemine dikkat çeken Bilal Erdem ise şu ifadeleri kullandı:
"Şu anda hem üzüm hem de ceviz hasadı dönemi. Bu ürünlerden yola çıkarak Anadolu’nun en güzel tatlarından biri olan orcik üretimini gerçekleştiriyoruz. Her aşaması ortalama bir haftayı buluyor. Üzüm sıkımıyla başlıyoruz, cevizleri ipe diziyoruz, ardından un ve şırayla bulamaç hazırlıyoruz. Tamamen doğal ve el yapımıdır. Köyümüzde hemen her evde yapılır, çünkü bu bizim hem kültürümüz hem de geçim kaynağımız."
Değirmenönü köyünde kuşaktan kuşağa aktarılan bu tatlı gelenek, sadece damaklarda değil, aynı zamanda köy yaşamının ritminde de önemli bir yer tutuyor.
