Plastik kısıtlaması geliyor! Sıfır atık için dev adım

Önce plastiklere yönelik mevzuat hazırlanacak, ardından tek kullanımlık ürünlerin listesi oluşturularak kısıtlama ve yasaklar getirilecek. Bakan Murat Kurum, 'Sıfır Atık vizyonumuzla tarihi bir adım atıyoruz. Tek kullanımlık plastiklerde kısıtlamaya giderek denizlerimizi ve ekosistemimizi koruyoruz. Döngüsel ekonomiyle 'tek değil, sürdürülebilir üretim' anlayışını benimsiyoruz' dedi.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından plastik kirliliğinin azaltılması konusunda Cenevre'de düzenlenen Hükümetlerarası Müzakere Komitesi toplantısında Türkiye'nin 'Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritası' açıklandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yol haritasının detaylarını sosyal medya hesabından paylaştı. 'Sıfır Atık vizyonumuzla tarihi bir adımı daha atıyoruz' diyen Kurum, 'Tek kullanımlık plastiklerde kısıtlamaya gidiyor, denizlere ve ekosisteme sahip çıkıyoruz. Sektörü döngüsel ekonomiye yönlendirip 'tek' değil sürdürülebilir üretim diyoruz. Depozito Sistemi gibi uygulamalarla destekleyeceğimiz 'Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritamız' hayırlı olsun' ifadelerini kullandı.

Kamu ve özel sektör temsilcilerinin katkılarının alındığı çalıştaylar, kurumsal anket ve kamuoyu anketi sonuçlarına dayanarak hazırlanan yol haritasında, 22 kamu kurum ve kuruluşu kapsayacak, 44 eylem yer aldı. Yol haritasıyla tek kullanımlık plastiklerin geri dönüşümle üretilmesinin yaygınlaştırılması, aynı zamanda tüketiminin azaltılmasına yönelik adımların hayata geçirilmesi sağlanacak. Mikroplastikler de dahil olmak üzere ekosisteme deniz çöpü girdilerini azaltmak, deniz ve kıyı ekosistemleri üzerindeki deniz çöpü baskısını hafifletmek için izlenecek adımlar belirlendi.

2025-2027 yıllarını kapsayan kısa vadede 'Ulusal Plastik Stratejisi ve Eylem Planı' hazırlanacak.

Tek kullanımlık plastiklere yönelik mevzuat hazırlanacak. Listelenecek ürünlerin kısıtlanması ve/veya yasaklanması, gıda ambalajları ve içecek kapları için tüketimin azaltılmasına yönelik mevzuat çalışması yürütülecek.

Ücrete Dayalı Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu planları belirlenecek. Böylece plastik sektörü üretimde sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlü olacak.

Otel, restoran ve kafe gibi ikram hizmeti sağlayan tesisler ile turizm sektörlerinde, yeniden kullanılabilir/doldurulabilir alternatiflerin yaygınlaştırılması sağlanacak.

Orta vadeli eylem planı 2028-2032 yıllarını kapsayacak. Bu aşamada 'Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'nin AB düzenlemelerine uyumlu olarak revize edilecek.

Pet şişelerin ayrı toplanma oranı yüzde 77'ye, ardından yüzde 90'a çıkarılacak.

İçecek kapları, tekli ürünler, ıslak mendiller ve tütün ürünleri için etiketleme zorunluluğu getirilecek.

Tek kullanımlık plastik etkileri ve yeniden kullanılabilir alternatifler konusunda bilinçlendirme faaliyetleri yürütülecek.

Mikroplastik kaynaklarının haritalanması, izlenmesi ve denizler için izleme programı geliştirilecek.

Uzun vadeli eylem planı 2033 yılı ve sonrasını kapsayacak. Bu plan kapsamında yeniden kullanım ve doldurma gibi döngüsel iş modellerinin yaygınlaştırılması sağlanacak.

Doğada çözünülebilirlik testleri uluslararası standartlara uygun hale getirilecek.

Tek kullanımlık plastik alternatiflerinin yeniden kullanılabilir/doldurulabilir olarak tasarımı, geri dönüştürülmüş/alternatif malzeme kullanımı için Araştırma-Geliştirme (AR-GE) ve Ürün-Geliştirme (ÜR-GE) desteği sağlanacak.

Yeşil Kamu Alım Stratejileri'ne satın alımlarda mikroplastiklerin kısıtlanmasına yönelik kriterler eklenecek.