Okula uyum döneminde ebeveynlere öneriler
Rehber öğretmen Gözde Dinç okula uyum döneminde ebeveynlere önerilerde bulundu.
Gözde Dinç,'Okula uyum, yeni bir ortama ve okula alışma, yapılandırılmış bir öğrenmeye alışma sürecidir.
İlkokula başlamak öğrenci yaşamında çok önemlidir.
Çocuğunuz için okula başlangıçta ilk haftalar kurallara uymada, sosyal iletişim becerilerinde ve duygu-davranışları kontrol etmede kritik öneme sahiptir. Çocuklar geçmiş sosyal-duygusal yaşantılarına ve okul öncesi deneyimlerine göre bu sürece kolay uyum sağlayabilir veya daha fazla desteğe ihtiyaç duyabilirler. Bu nedenle okula uyum döneminde sabırlı olmanız, çocuğunuzun öğretmenleri ile iş birliği içinde olmanız süreci kolaylaştıracaktır. Yeni bir ortam, düzen çocukları bekliyor:
Okul, öğrencinin alışık olmadığı kurallara sahip bir yerdir. Çocuk burada pek çok düzenle karşılaşır. Bu düzenin öğrenilmesi için sabır ve destek şarttır.
Aile sisteminden sınıf sistemine geçiş:
Çocuk için ev güvenli alandır ve tanıdıktır. Okula başladığında evden ayrılarak farklı ortama girer. Bu süreçte güven duygusu yeniden inşa edilmelidir. Çünkü çocuk aile bireylerinin yerini öğretmen ve arkadaşlarının aldığı yeni bir düzenle tanışır.
Okuldaki deneyimler:
Öğrenci okulda sadece bilgi edinmekle kalmaz; paylaşmayı, sıraya girmeyi, iş birliği yapmayı, sorumluluk almayı da öğrenir. Günlük yaşayacağı deneyimler onun okula uyumunu şekillendirir'dedi.
Okul ortamı güvenli mi?
Gözde Dinç,'Çocuk için en büyük soru, 'Burada güvende miyim?' Öğretmenleri, arkadaşları tanımak zaman alır. Bu noktada öğretmenin sıcak yaklaşımı, öğrencileri kaynaştırması çok önemlidir.
Okula uyum döneminde çocuklar aynı anda birden fazla duygu yaşar. (Mutluluk, heyecan, kaygı, korku)
Merak ve heyecanın yanında ayrılık kaygısı ve korku da normaldir. Önemli olan anne babanın çocuğun duygularını anlayarak güven vermesidir.
Uyum sürecinde çocuğun zorlandığını gösteren belirtiler:
Yalnız kalma endişesi, kendini ifade edememe, arkadaş edinememe, yemek yemek istememe, hastalık sebebi bulma.
EBEVEYNLER NE YAPMALI?
Çocuğun okula başlama süreci sadece çocuk için değil, ebeveynler içinde bir çok kaygı ve soruyu beraberinde getirir.
.Çocuğum okula alışabilecek mi?
.Sınıf arkadaşları ile uyum sağlayacak mı?
.Okuma yazmayı öğrenebilecek mi?
.Öğretmenini sevebilecek mi?
.Benden ayrılabilecek mi?
Bu sorulardan en sık karşılaşılan 'Çocuğum benden ayrılabilecek mi?' sorusudur.
Ebeveynlerin mümkün olduğunca okula uyum sürecinin doğal ve akışında bir süreç olduğunu hatırlamalarında fayda var. Çocuk 'öğrenci' olmaya başladığı gibi, anne baba da 'veli' olmaya başlar. İlk deneyimler veli için de heyecanı ve endişeyi birlikte getirir. Fakat ilk deneyimler tekrarlanamaz deneyimlerdir. Anın getirdiğinin tadına bakmak gerekir.
Kendi kaygınızı çocuğunuza yansıtmayın:
Araştırmalar çocuklarda görülen ayrılık kaygısının genelde anne babanın çocuktan ayrılmaya dair yaşadığı kaygıdan kaynaklandığını göstermektedir. Sakin, güven veren, kararlı bir duruş sergileyin.
Öğretmenine güven duyun ve bunu çocuğunuza hissettirin.
Gizlice gitmeyin Çocugu okula bırakırken açık ve şeffaf olun. ' Ben gidiyorum, seni öğleden sonra alacağım' demeniz yeterlidir.
Vedalaşmayı uzatmayın Uzun süren vedalaşmalar, çocuğun kaygısını artırır. Kısa, net, sevgi dolu bir veda edin.
Çocuğunuzun okula gidiş nedenini, sizin dönüş saatinizi belirtip verilen söz ve saatlere uyun.
Çocuğunuz ile size özgü bir vedalaşma ritüeli oluşturun. Bu şekilde çocuk kendisini duygusal olarak vedalaşmaya hazırlar. Küçük bir el sallama, minik ve kısa bir sarılma, size özel bir cümle gibi.
Evde ön hazırlık yapın Okula uyum sürecinin sağlıklı ilerlemesi için rutinlerin düzenlenmesi gerekir.(Tuvalet, temizlik, uyku, ekran süresi gibi) Kendi okul anılarınızı ve fotoğraflarınızı çocuklarla paylaşın Çocuk okulun ürkütücü bir yer olmadığını, ebeveynlerinin deneyimleriyle daha kolay kavrar.
Okul alışverişini birlikte yapın, eşyaların adlarını öğretin. Okulla ilgili sürekli olumlu söylemlerde bulunmayın
Sürekli olumlu söylemde bulunmak çocukta gerçekçi olmayan beklenti yaratır ve olumsuz duyguları yok sayar. (Annem bana okulda çok mutlu olacağımı söyledi fakat mutli değilim. Demek ki ben de problem var algısı oluşturmayın)
Çocuğu okulla ilgili soru yağmuruna tutmayın. Oyun yöntemini kullanın (Yemeğini yedin mi, ne yaptınız, öğretmen ne anlattı, kimlerle oynadın?) Bu soruların yerine, 'Bugün seni en mutlu hissettiren şey neydi?' sorusu daha doğru olacaktır.
UNUTMAYIN
Her çocuğun uyum süreci benzersizdir. Her çocuğun kendine ait bir zamanı vardır. Bu nedenle çocuğunuzun ihtiyacını doğru belirlemek, kaygısı yüksekse bu kaygının altında yatan dinamikleri (Anneye düşkün olmak, annenin fazla korumacı tutumu, okul ortamını yabancılamak, anneden uzun süre ayrı kalmak, kurallarla ve otoriteyle tanışmak) doğru analiz etmek ve buna uygun müdahale etmek oldukça önemlidir'dedi.