Esnafa vergi şoku: Basit usul bitiyor, gerçek usul geliyor

Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, büyükşehirlerde ilçe nüfusu 30 bini aşan yerlerde faaliyet gösteren bazı vergi mükellefleri basit usulden çıkarılarak gerçek usule geçecek.

Türkiye genelinde yaklaşık 3 milyon vergi mükellefi bulunurken, bunların 1 milyona yakını basit usulde vergilendirilmekteydi. Yeni düzenleme ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 51. maddesi gereğince, büyükşehir belediyesi olan illerde nüfusu 30 binin üzerinde olan ilçelerdeki mükellefler artık gerçek usulde vergilendirilecek.
 

KİMLER GERÇEK USULE GEÇECEK?

Her türlü emtia imalatı ve satışı yapanlar, inşaat işleriyle uğraşanlar, motorlu taşıt bakım ve onarımı yapanlar, lokanta ve benzeri hizmet işletmeleri, eğlence ve istirahat yeri işletenler ile şehir içi yolcu taşımacılığı yapanlar gerçek usule tabi olacak. Bu kapsamda taksici, minibüsçü, tamirci ve kuyumcu esnafı doğrudan etkilenecek.

BASİT USUL VE GERÇEK USUL FARKI

Gerçek usulde vergilendirilenler; KDV, gelir vergisi, stopaj, geçici vergi öderken, basit usulde vergilendirilenler yalnızca ticari kazanç üzerinden vergi ödüyor.

BASİT USULÜN AVANTAJLARI

Gelir vergisinden muafiyet, defter tutma zorunluluğu olmaması, KDV ve geçici vergi beyanının bulunmaması, vergi levhası alma zorunluluğunun olmaması gibi kolaylıklar sağlıyordu.

GERÇEK USULÜN AVANTAJLARI

Gerçek kar üzerinden vergi ödendiği için daha adil bir sistem kabul ediliyor. Gider faturaları vergi matrahından düşülebiliyor, bu da vergi yükünü azaltma imkânı sağlıyor. İşletmenin mali durumu daha net görülebildiği için kredi gibi finansman desteklerinde de avantaj oluşturuyor. Ancak detaylı defter tutma zorunluluğu, raporlama süreçlerinin uzaması ve muhasebe maliyetlerinin artması gibi ek yükler de beraberinde geliyor.

Yeni uygulama 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.