Elazığ'ın dağlarında yetişiyor, faydaları saymakla bitmiyor! Elazığlıların vazgeçilmezi olarak biliniyor
Doğu Anadolu'nun yüksek rakımlı dağlarında, özellikle Elazığ'ın Hazar Baba Dağı civarında ve çevresindeki bölümlerde, doğal olarak yetişen geven otu yerel halk tarafından 'geven' veya bazı yörelerde 'Gulik' ismiyle anılıyor. Geven otu ile ilgili...
Rakımı 2.300 metreye ulaşan alanlarda, bu dayanıklı bitki kendiliğinden kök salıp, mor, beyaz ya da pembe çiçekleriyle tanınıyor. Geven otu; halk arasında geleneksel olarak “gençlik iksiri” veya “anti-aging” bitki olarak biliniyor. Yakın Doğu Üniversitesi’nden akademisyenlerin yaptığı çalışmada, geven köklerinden elde edilen bazı bileşiklerin telomeraz aktivasyonunu anlamlı derecede artırdığı tespit edildi. Bu, hücre yaşlanmasını geciktirebilecek, uzun vadede kronik hastalıklara karşı koruyucu bir potansiyel anlamına geliyor.
Elazığ’da yetişen geven otunun tıbbi değerliliği, içeriğindeki biyoaktif bileşenlerden kaynaklanıyor. Özellikle flavonoidler, saponinler ve polisakkaritler bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkiler sağlıyor. Araştırmalar, geven kökünün beyaz kan hücrelerini ve interferon üretimini artırarak, özellikle soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlara karşı koruyucu bir rol oynadığını gösteriyor.
Elazığ’da yetişen geven otu, dolaşımı hızlandırıcı, kan damarlarını destekleyici ve kalp sağlığını koruyucu özellikler taşır. Kan akışını iyileştirmesiyle kalbin verimli çalışmasını desteklerken, antioksidan etkilerle damar sağlığını güçlendirir. Elazığ gibi bölgelerde geven, bağırsak ve mide sağlığını desteklemek için çay formunda tüketilir. Sindirimi kolaylaştırıcı etkisiyle dikkat çeker.
Güçlü antioksidan içeriği sayesinde, geven kökü hücresel hasarı önlemeye, yaşlanmayı yavaşlatmaya ve enerji seviyelerini artırmaya yardımcı olur. Telomeraz aktivitesini tetikleme potansiyeli üzerine yapılan TÜBİTAK destekli çalışmalar da, anti aging alanında önemli katkı sağlıyor.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR NELER?
Güçlü etkileri olan geven otunun herkese uygun olmadığı unutulmamalıdır. İmmün sistem düzenleyicisi olması nedeniyle otoimmün hastalığı olanlarda, bağışıklık baskılayıcı ilaç kullananlarda, hamile-emziren kadınlarda ve hormon duyarlılığı olan kişilerle kan sulandırıcı kullananlarda dikkatli tüketilmesi önerilir. Yan etkiler arasında baş ağrısı, huzursuzluk ve sindirim sorunları yer alabilir.
TÜKETİM YÖNTEMLERİ VE GELENEKSEL KULLANIM NASIL?
Elazığ’da geven, genellikle çay formunda tüketilir: 2 yemek kaşığı kurutulmuş kök, 4–5 dakika kaynatılarak demlenir, günde 2–3 defa içilir. Ayrıca kapsül, tentür veya yemeklere baharat olarak katılarak alternatif kullanımları da bulunmaktadır.
ELAZIĞ’A DEĞER KATIYOR
Türkiye’de 400’den fazla geven türünün bulunduğu; Elazığ’ın da bu çeşitliliğe önemli katkı sağladığı biliniyor. Üniversiteler ve araştırma merkezlerinin yürüttüğü projeler, gevenin farmasötik potansiyelini ortaya koyarak, bitkiyi sadece geleneksel şifa kaynağı değil, aynı zamanda modern tıpta yer alabilecek bir değer haline getiriyor.
Kaynak: hurriyet.com.tr, neu.edu.tr, drozdogan.com