Aile hekimliği sözleşme ve ödeme yönetmeliği değişti

Yönetmeliğin altıncı maddesinde yer alan sözleşme yapma yetkisi, vali tarafından Bakanlığın onayı ile il sağlık müdürüne devredilebilecek. Bu maddede daha önce valinin yetkisini doğrudan il sağlık müdürüne devredeceği yönünde yapılan değişikliğin yürürlüğü Danıştay İkinci Dairesi tarafından 29 Mayıs 2025 tarihinde durdurulmuştu. Böylece valinin yetki devri bakanlık onayına bağlanmış oldu.

Yönetmeliğin yedinci fıkrası da Danıştay İkinci Dairesinin 5/5/2025 tarihli kararı ile yürütmesi durdurulan fıkraydı.

İptal edilen madde şöyleydi:

"Sözleşme süresi sonunda görevine devam etmek isteyen aile hekimi ve aile sağlığı çalışanının sözleşmeleri; gebe, lohusa, bebek-çocuk izlemeleri, bağışıklama, kronik hastalık tarama ve izlemeleri, kanser taramaları gibi koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri kapsamında Bakanlıkça belirlenecek ve her sözleşme dönemi öncesinde ilan edilecek göstergelerden aile hekimliği biriminin aldığı toplam puanın yine Bakanlıkça belirlenecek ve her sözleşme dönemi öncesinde ilan edilecek gösterge hedef puanına eşit olması ya da hedef puanı geçmesi halinde yenilenir. Göstergeler ve/veya hedef puanlar, bölgesel olarak belirlenebilir. Bu değerlendirme bir sözleşme döneminde altı ay ve üzeri çalışsn sözleşmeli aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı için uygulanır."

Yeniden düzenlenen fıkra ise şöyle oldu:

"(1) Sözleşme süresi sonunda görevine devam etmek isteyen aile hekimi ve aile sağlığı çalışanının sözleşmeleri; gebe, lohusa, bebek-çocuk izlemeleri, bağışıklama, kronik hastalık tarama ve izlemeleri, kanser taramaları gibi koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri kapsamında bu Yönetmeliğin eki (ek-5 aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının sözleşmelerinin yenilenmesine esas puana ilişkin gösterge, gösterge değer aralıkları ve puan tablosu)’nda belirlenen göstergelere göre aile hekimliği biriminin aldığı toplam puanın 70 ve üzerinde olması halinde yenilenir.

Bu değerlendirme bir sözleşme döneminde altı ay ve üzeri çalışan sözleşmeli aile hekimi ve aile sağlığı çalışanı için uygulanır."

Bir diğer düzenleme yönetmeliğin 10. maddesinin 7’nci fıkrasının ikinci cümlesinde oldu. Bu fıkra da Danıştay İkinci Dairesi tarafından yürütmesi durdurulanlardan biriydi.

7’nci fıkrada aile hekimliği hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülen aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanları, Sağlık Bakanı, Vali, Bakanlık Müfettişi tarafından, sözleşmeleri askıya alınmak suretiyle üç aya kadar görevden uzaklaştırılabileceği düzenleniyor. Fakat aynı fıkranın ikinci cümlesinde, ki bu cümlenin yürütmesi durdurulmuştu, ihtiyaç halinde ve gerekmesi durumunda bu sürenin bir defaya mahsus olmak üzere üç ay daha uzatılabileceği belirtiliyordu. Yürütmesi durdurulan bu cümle yerine “Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere iki ay daha uzatılabilir.” cümlesi konuldu.

Aile hekimi ödeme esaslarını düzenleyen yönetmelik maddesi olan 18. maddede ise sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine aylık olarak yapılacak ödemelere konu verilecek hizmetlere ilişkin esaslarda

Kayıtlı Kişiler İçin Ödenecek Ücret'lerde Kayıtlı kişilerden;
i) Gebeler ve lohusalalar için (3) katsayısı,
ii) Cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlüler için (2,25) katsayısı,
iii) 0 - 28 gün nüfus grubu için (5) katsayısı,
iv) 29 - 365 gün nüfus grubu için (2) katsayısı,
v) 13 - 59 ay nüfus grubu için (1,6) katsayısı,
vi) 65 yaş ve üstü nüfus grubu için (1,6) katsayısı,
vii) Diğer kişiler için ilgili yaş gruplarının, sağlık kurumlarına yıllık başvuru sayısı, nüfus grubunun sağlık ihtiyaçları ile birim türüne göre her yılın ocak ayında Bakanlıkça belirlenen ve ağırlıklı ortalaması (0,79) olan katsayısının esas alınacağı belirtiliyordu.

Ancak son on iki ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları için belirtilen katsayının yarısının esas alınacağı cümlesi eklendi.

Entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde, nöbet hizmetlerini de kapsamak üzere 2400 kişiye kadar, her gruptaki kişi sayısının o grubun katsayısıyla çarpılarak ve bulunan puanların toplanmasıyla, daha sonra bu toplam puanın 1,65 katsayısıyla çarpılarak ara puan hesaplanmasıyla ilgili maddede ise "Ancak aylık asgari 96 saatten az olmaması kaydıyla 5 nöbet tutulmadığı takdirde, tutulmayan her 8 saatlik nöbet için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak uygulanır" cümlesinin yürütmesi de durdurulmuştu.

Bu cümle yeni düzenleme ile şöyle değiştirildi:

"Hesaplanan ara puan, aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak ara puana ulaşılır."

12. maddede (teşvik ödemeleri maddelerinde) yapılan değişiklikler

(Ek: RG-25/8/2022-31934-C.K-5988/1 md.) (Değişik: RG-30/10/2024-32707-CK-9073/5 md.) Aile hekimine;

i) Günlük muayene sayısının;
a. Hedef muayene sayısına oranının 0,5 - 1 (1 hariç) arasında olması halinde, günlük muayene sayısı ile doğru orantılı artacak şekilde tavan ücretin %22,05’ ila %44,1’i,
b. Hedef muayene sayısına oranının 1 ve üzerinde olması halinde tavan ücretin %44,1’i,

ii) Kronik hastalıklar için belirlenen aylık hedef nüfusunun;
a. %40’ını taraması halinde tavan ücretin %18,9’u,
b. %70 ve üzerini taraması halinde tavan ücretin %37,8’i,
iii) Yıl içerisinde aile hekimliği birimine kayıtlı kişilerin kamu, özel ve üniversite hastanelerine yapmış oldukları kişi başı hekime müracaat sayısının bir önceki yılın aynı dönemi içerisinde yaptıkları kişi başı başvuru sayısına eşit olması ya da bu sayıdan düşük olması veya önceki 12 aylık dönemde kayıtlı kişilerin kişi başı tüm sağlık kurum ve kuruluşlarına müracaat sayısı 7’den az olması durumunda tavan ücretin %31,5’i,

iv) Aile hekimliği birimi memnuniyet oranının il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin %6,3’ü,

v) Aile hekiminin akılcı ilaç kullanım oranının il oranının veya Türkiye oranının ya da bir önceki yılın aynı ayının kendisine ait oranının veya Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü ortalamalarının %30’undan fazla olmamak üzere Bakanlıkça belirlenen hedefin altında olması halinde tavan ücretin %6,3’ü oranında teşvik ödemesi yapılır.

Bu maddenin iv) ayrımı şöyle değiştirildi: "Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin %6,3’ü,"
v) ayrımı ise şu şekilde değiştirildi: “Toplum sağlığını korumak üzere bilimsel kılavuzlar çerçevesinde akılcı ilaç uygulamalarının aile hekimince kullanım oranının il oranının veya Türkiye oranının ya da bir önceki yılın aynı ayının kendisine ait oranının veya Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü ortalamalarının %30’undan fazla olmamak üzere Bakanlıkça belirlenen hedefin altında olması halinde tavan ücretin %6,3’ü,”

-"Antibiyotik Başta Olmak Üzere" Vurgusu Yerine "Akılcı İlaç Uygulamaları" Vurgusu
Danıştay İkinci Dairesinin 5/5/2025 tarihli kararı ile yürütmesi durdurulan 16 numaralı alt bent;
"(12) numaralı alt bendin (v) ayrımına göre yapılacak teşvik ödemesinde; antibiyotik başta olmak üzere anti-enflamatuar, PPI gibi ilaç gruplarının yanı sıra yıllık, dönemlik, birim türü ve/veya bölgesel hedefler ve ödeme ağırlıkları Bakanlıkça belirlenir." şeklindeyken yeni değişiklikle bu alt bent şu şekli aldı:
"(12) numaralı alt bendin (v) ayrımına göre yapılacak teşvik ödemesinde; akılcı ilaç uygulamalarına yönelik olarak antibiyotik, anti-enflamatuar, PPI gibi ilaç gruplarının yanı sıra yıllık, dönemlik, birim türü ve/veya bölgesel hedefler ve ödeme ağırlıkları Bakanlıkça belirlenir."

Aile Hekimliğinde Çalıştırılan İşçilerin Kıdem Ve İhbar Tazminatı İle Fazla Mesaileri De Ödeme Kapsamına Alındı

"Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine, hizmet verdiği merkezin kira, elektrik, su, yakıt, telefon, internet, bilgi-işlem, temizlik, büro malzemeleri, küçük onarım, danışmanlık, sekretarya, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ve tıbbi sarf malzemeleri gibi Bakanlıkça belirlenecek asgari fiziki ve teknik şartların devamına yönelik giderleri için her ay tavan ücretin % 50’sinin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan illerin satın alma gücü paritesi puanı ile çarpımı sonucuna göre bulunacak tutarda ödeme yapılır." cümlesi ise "Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine; hizmet verdiği merkezin kira, elektrik, su, yakıt, telefon, internet, bilgi-işlem, temizlik, büro malzemeleri, küçük onarım, danışmanlık, sekretarya, çalıştırdığı işçi statüsündeki personelin kıdem ve ihbar tazminatı dahil ücret, fazla mesai alacağı gibi tüm işçilik alacakları ile bu personele ilişkin iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ve tıbbi sarf malzemeleri gibi Bakanlıkça belirlenecek asgari fiziki ve teknik şartların devamına yönelik giderleri için her ay tavan ücretin % 50'sinin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan illerin satın alma gücü paritesi puanı ile çarpımı sonucuna göre bulunacak tutarda ödeme yapılır." şeklinde değiştirildi.

Böylece yapılacak ödemeler kapsamına çalıştırdığı işçi statüsündeki personelin kıdem ve ihbar tazminatı dahil ücret, fazla mesai alacağı gibi tüm işçilik alacakları da eklenmiş oldu.

Aile sağlığı çalışanlarına ödenecek ücretlerin belirlendiği bir diğer maddede ise merkeze kayıtlı kişiler için yapılacak ödemelerde daha önce "Son on iki ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları için belirtilen katsayının yarısı esas alınır" ifadesi yer alırken bu ifade şöyle değiştirildi:
"Son on iki ayda birimden sağlık hizmeti almamış nüfus grupları için belirtilen katsayının yarısı esas alınır."

Yani böylece birime müracaat etmeme kriteri yerine birimden sağlık hizmeti almama kriteri getirildi.

Aile sağlığı çalışanları için; entegre sağlık hizmeti sunulan merkezlerde, nöbet hizmetlerini de kapsamak üzere 2.400 kişiye kadar, her gruptaki kişi sayısı o grubun katsayısıyla çarpılıyor ve bulunan puanlar toplanıyor, daha sonra bu toplam puan, 1,65 katsayısıyla çarpılarak ara puan hesaplanıyordu. Ancak aylık asgari 96 saatten az olmaması kaydıyla 5 nöbet tutulmadığı takdirde, tutulmayan her 8 saatlik nöbet için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak uygulanıyordu. Bu son cümle ise şu şekilde değiştirildi: ""Hesaplanan ara puan, aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı %8 azaltılarak ara puana ulaşılır."

"Aile sağlığı çalışanına aile hekimliği birimi memnuniyet oranının il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin %0,5’i oranında teşvik ödemesi yapılacağı şeklindeki uygulama ise 'Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin %0,5'i oranında teşvik ödemesi yapılır' şeklinde değiştirildi."