Ve tüm baskılara rağmen Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi başkanı Mesut Barzani referandumu gerçekleştirdi. Barzani'nin referandumda bu kadar ısrar etmesini nasıl yorumlamalıyız?
Yaklaşık yüz yıldır bu hayalden vazgeçmeyen Barzani ailesinin nihai hedefi bölgede bağımısız bir Kürt devleti kurmaktır. Merkezi Bağdat hükümeti ile bir türlü istediği seviyeye getiremediği ilişkileri, belkide Barzani'yi referandum seçeneğine zorladı. Kerkük petrollerinin % 17'lik payı Barzani yönetimin hakkı olmasına rağmen önceki başbakan Maliki ve şimdiki başbakan İbadi tarafından bu hakları verilmiyor. Bölgesel yönetim memurlarının maaşını 3 ayda bir çeyrek maaş olarak ancak ödeyebiliyor. Bu konuda daha önce Türkiye'nin de maddi yardımları olduğunu hatırlatalım. Bu şartlar Barzani'yi bir çıkmaza sürükledi.
Referandum günü Neçirvan Barzani'nin yapmış olduğu açıklamalar da çok önemli. Biz hemen yarın bağımsız bir devler kurmuyoruz diyor. Bu sadece ellerini daha da güçlendirmek için yapmış oldukları bir hamle. Cebine referandumdan çıkan Evet kartını koyan Barzani yönetimi merkezi Bağdat yönetimine karşı bunu bir koz olarak kullanacaktır.
Zaten şu anda bölgede kurulacak bağımsız bir Kürt devleti intihar ile eşdeğerdir. Çünkü bölgede İsrail hariç böyle bir devleti destekleyen devlet yok. Özellikle Türkiye bu konuya temkinli yaklaşıyor. Ankara anlaşması gereği Irak-Türkiye sınırı oluşturulmuş ve bu sınırı iki ülke insiyatifinin dışındaki bir güç değiştiremez. Böyle bir şey olduğunda Türkiye'nin müdahale hakkı olacaktır.
Musul ve Kerkük petrolleri zaten Türkiye aracılığıyla satılıyor. Barzani Türkiye'ye mecbur. Zaten bölgedeki halkın Türkiye'ye büyük bir sevgisi ve teveccühü var. Bölgedeki Türkmen, Kürt ve Arap toplulukların kahir ekseriyeti Türkiye'yi ve Recep Tayyip Erdoğan'ı garantör olarak görüyorlar. Güvendikleri en önemli güç Türkiye ve Erdoğan.
Bunun farkında olan Barzani de Türkiye ile kolay kolay ilişkilerini koparma derecesine gelemez. Çünkü gelirse kendisi kaybeder.
Bölgedeki Türkmen ve Arap azınlıkların da Kürtler kadar hakları ve tarihten getirdikleri birikimleri vardır. Bu hassasiyetler dikkate alınmazsa bölgede çatışma kaçınılmaz olacaktır.
Batı resmi olarak referanduma karşı olduğunu belirtse de gayri resmi olarak referandumu destekledi. Hem ABD hem de Avrupa Birliği ülkeleri bölgede oluşacak kaos durumundan istifade etmek isteyeceklerdir.
İnşallah Barzani referandumdan çıkacak olan Evet sonucunu bir koz olarak sadece Irak yönetimine karşı kullanır. Türkiye ile ilşkilerini tehlikeye atmaz ve sağduyulu bir şekilde süreci götürür.
Kalın sağlıcakla...
